波斯語詞彙
波斯語詞彙（波斯語：واژگان فارسی；Persian vocabulary）波斯語屬於印歐語系，現代波斯語使用中的許多詞彙都源自原始的印歐語系。波斯語廣泛使用詞綴的技術（例如詞綴附加及詞綴複合詞）從詞根派生出新詞。波斯語也與其他語言有相當多的接觸，導致產生出許多的借詞。
原生詞彙構詞法
波斯語在構詞方面的功能非常強大，並且可以通過組合詞綴、詞幹、名詞以及形容詞來進行新建構詞。可以由許多詞綴（超過一百個）構成新詞彙，並且能夠從名詞構建出詞綴和特殊前綴，[1]波斯語也被稱為[2][3][4][5][6][7]以及證明[8][9][10][11]為一種黏著語，因為波斯語也經常從名詞、形容詞及動詞詞幹使用延伸語言黏著特性而形成新詞彙。新詞彙也廣泛地通過複合機制來構成——即從兩個現有的單詞組合成一個新詞彙，這在德語、梵語及大多數的印度語言中很常見。馬哈茂德·赫薩比(Mahmoud Hessaby)教授證明過波斯語可以延伸出超過2.26億個單詞。[9][10][11][12][13]
現在式詞幹結合詞綴
一組源自現在式詞幹並結合一些適用詞綴的示例詞：
| 波斯語 | 組成架構式 | 英語 | 中文 | 詞類 |
|---|---|---|---|---|
| dān دان |
dān دان |
dānestan (to know) 的現在式詞幹 |
知道 | 動詞詞幹 |
| dāneš دانش |
dān + -eš دان + ش |
knowledge | 知識 | 名詞 |
| dānešmand دانشمند |
dān + -eš + -mand دان + ش + مند |
Scientist | 科學家 | 名詞 |
| dānešgāh دانشگاه |
dān + -eš + -gāh دان + ش + گاه |
university | 大學 | 名詞 |
| dānešgāhi دانشگاهی |
dān + -eš + -gāh + -i دان + ش + گاه + ی |
pertaining to university; scholar; scholarly |
附屬於大學； 學者；學術的 |
形容詞 |
| hamdānešgāhi هم‌دانشگاهی |
ham- + dān + -eš + -gāh + -i هم + دان + ش + گاه + ی |
university-mate | 大學同學 | 名詞 |
| dāneškade دانشکده |
dān + -eš + -kade دان + ش + کده |
faculty | 學院 | 名詞 |
| dānešju دانشجو |
dān + -eš + -ju دان + ش + جو |
student | 學生 | 名詞 |
| dānā دانا |
dān + -ā دان + ا |
wise, learned | 聰明，有學問 | 形容詞 |
| dānāi دانایی |
dān + -ā + -i دان + ا + ی |
wisdom | 智慧、慧心 | 名詞 |
| nādān نادان |
nā- + dān نا + دان |
ignorant; foolish | 愚昧; 愚蠢的 | 形容詞 |
| nādāni نادانی |
nā- + dān + -i نا + دان + ی |
ignorance; foolishness | 無知; 愚蠢 | 名詞 |
| dānande داننده |
dān + -ande دان + نده |
one who knows | 所知道的 | 形容詞 |
| dānandegi دانندگی |
dān + -ande + -gi دان + نده + گی |
knowing | 會心、知道的 | 名詞 |
過去式詞幹結合詞綴
一組源自過去式詞幹並結合一些適用詞綴的示例詞：
| 波斯語 | 成分 | 英語 | 中文 | 詞類 |
|---|---|---|---|---|
| did دید |
did دید |
didan (to see)的過去式詞幹 | 看到、查看 | 動詞詞幹 |
| did دید |
did دید |
sight; vision | 視力； 想像 | 名詞 |
| didan دیدن |
did + -an دید + ن |
to see | 看到、查看 | 不定詞 |
| didani دیدنی |
did + -an + -i دید + ن + ی |
worth seeing | 有看頭、值得看 | 形容詞 |
| didār دیدار |
did + -ār دید + ار |
visit; act of meeting | 訪問; 會議行為 | 名詞 |
| didāri دیداری |
did + -ār + -i دید + ار + ی |
visional, of the sense of sight | 有遠見的，視覺的 | 形容詞 |
| dide دیده |
did + -e دید + ه |
seen; what seen | 看過； 看到了什麼 | 過去分詞；名詞 |
| nādide ندیده |
nā- + did + -e ن + دید + ه |
what unseen | 看不見的什麼 | 名詞 |
| didgāh دیدگاه |
did + -gāh دید + گاه |
point of view | 觀點、看法 | 名詞 |
| didebān دیدبان |
dide + -bān دید + ه + بان |
watchman | 守望者、看守者 | 名詞 |
| didebāni دیدبانی |
dide + -bān + -i دید + ه + بان + ی |
watchman-ship | 守望 | 名詞 |
註釋
- ^ Such as سگ (dog) in سگ‌مست (stoned, drunk) as well as خر (donkey) in خرمست and سیاه (black) in سیاه‌مست with the same meaning.
- ^ Index archive. Mashad. [15 November 2013]. （原始内容存档于2 April 2015）.
- ^ فرهنگ و هنر ; فارسی زبانی عقیم، مقاله ای از دکتر باطنی. BBC. 2 June 2008 [15 November 2013]. （原始内容存档于2015-03-19）.
- ^ [زبان فارسی: سترون یا زایا؟ ][1] 互联网档案馆的存檔，存档日期December 19, 2011，.
- ^ 存档副本 (PDF). [2021-09-09]. （原始内容存档 (PDF)于2015-09-24）.
- ^ همشهری آنلاین: اهمیت زبان فارسی در عصر دهکده جهانی. Hamshahrionline.ir. [2013-11-15]. （原始内容存档于2012-03-22）.
- ^ Behnegarsoft.com. خبرگزاری کتاب ايران (IBNA) – زبان فارسي زباني اشتقاقي است. Ibna.ir. [2013-11-15]. （原始内容存档于2012-04-17）.
- ^ زبان Ů Ř§ŘąŘłŰŒ ŮƒŘ§Ů...Ů"ا ŮžŰŒŮˆŮ†ŘŻŰŒ Ůˆ ŘŞŘąŮƒŰŒ 30% ŮžŰŒŮˆŮ†ŘŻŰŒ(اŮ"تؾاŮ'ŰŒ) است!. Forum.hammihan.com. [2013-11-15]. （原始内容存档于2016-06-26）.
- ^ 9.0 9.1 Archived copy. [2011-05-24]. （原始内容存档于2011-06-09）.
- ^ 10.0 10.1 توانمندی زبان فارسی در برابر زبان تازی ( عربی ). Fareiran.com. [2013-11-15]. （原始内容存档于2021-05-01）.
- ^ 11.0 11.1 Deutsch-Iranischer Sozial & Kultur Verein e.V. Iskv.org. [2013-11-15]. （原始内容存档于2012-03-09）.
- ^ جمعیة اللسان العربی الدولیة. Allesan.org. [2013-11-15]. （原始内容存档于2012-03-09）.
- ^ 存档副本. [2021-09-09]. （原始内容存档于2011-10-07）.
參閲
外部連結
查看维基词典中的词条「Indo-Iranian Swadesh lists」。