跳转到内容

X拼音

维基百科,自由的百科全书

X拼音(英语:X Romanization System),是一套以罗马拼音拼写官话闽南语客家语粤语吴语等读音的语言统合转写系统。此拼音系统由薇子所研发,在2016年10月10日完成。据薇子称,该拼音系统之所以命名为“X拼音”有三大原因:一是由于研发完成日的数字“10”在罗马数字记为X,二是该拼音系统所使用的拉丁字母独缺X,三是X字母本身有“未知数、无限可能性”的意象,期盼该拼音系统能获得投入运用,在未来能启发语音学者更多拼音转写发展的可能性。

官话

音系以现代标准汉语为准。

声母

范例
ts' [ʦʰ]
ㄘ c
双唇音 唇齿音 齿龈音 卷舌音 龈颚音 软颚音
清音 浊音 清音 清音 浊音 清音 浊音 清音 清音
鼻音 m [m]
ㄇ m
n [n]
ㄋ n
塞音 不送气 p [p]
ㄅ b
t [t]
ㄉ d
k [k]
ㄍ g
送气 p' [pʰ]
ㄆ p
t' [tʰ]
ㄊ t
k' [kʰ]
ㄎ k
塞擦音 不送气 ts [ʦ]
ㄗ z
ch [ʈʂ]
ㄓ zh
chy [ʨ]
ㄐ j
送气 ts' [ʦʰ]
ㄘ c
ch' [ʈʂʰ]
ㄔ ch
ch'y [ʨʰ]
ㄑ q
擦音 f [f]
ㄈ f
s [s]
ㄙ s
sh [ʂ]
ㄕ sh
jh [ʐ]
ㄖ r
shy [ɕ]
ㄒ x
h [x]
ㄏ h
边音 l [l]
ㄌ l

韵母

范例
yu [y]
ㄩ ü
基本元音
前元音 央元音 后元音
不圆唇 圆唇 舌尖 卷舌 不圆唇 圆唇
闭元音 i [i]
ㄧ i
yu [y]
ㄩ ü
eu [ ͡ɯ]
-i
eu [ ͡ɨ]
-i
u [u]
ㄨ u
中元音 ae [ɛ]
ㄝ ê
ar [ɑɻ]
ㄦ er
eo [ɤ]
ㄜ e
o [ɔ]
ㄛ o
开元音 a [ä]
ㄚ a
复合韵母
X拼音 ai ei ao ow an eon ang eong
国际音标 [aɪ] [eɪ] [ɑʊ] [ɤʊ] [än] [ən] [ɑŋ] [ɤŋ]
注音符号
X拼音 ya yae yao yow yaen in
yin
yang ing
ying
国际音标 [iä] [iɛ] [iɑʊ] [iɤʊ] [iɛn] [in] [iɑŋ] [iŋ]
注音符号 ㄧㄚ ㄧㄝ ㄧㄠ ㄧㄡ ㄧㄢ ㄧㄣ ㄧㄤ ㄧㄥ
X拼音 wa wo wai wei wan un
wen
wang ung
weong
国际音标 [uä] [uɔ] [uaɪ] [ueɪ] [uän] [uən] [uɑŋ] [ʊŋ]
[wɤŋ]
注音符号 ㄨㄚ ㄨㄛ ㄨㄞ ㄨㄟ ㄨㄢ ㄨㄣ ㄨㄤ ㄨㄥ
X拼音 yue yuan yun iung
yiung
国际音标 [yœ] [yɛn] [yn] [iʊŋ]
注音符号 ㄩㄝ ㄩㄢ ㄩㄣ ㄩㄥ

闽南语

音系以厦门话台湾话为准。

声母

范例
ts' [ʦʰ]
ㄘ tsh
双唇音 齿龈音 龈颚音 软颚音 声门音
清音 浊音 清音 浊音 清音 浊音 清音 浊音 清音
鼻音 m [m]
ㄇ m
n [n]
ㄋ n
ng [ŋ]
ㄫ ng
塞音 不送气 p [p]
ㄅ p
b [b]
ㆠ b
t [t]
ㄉ t
k [k]
ㄍ k
g [g]
ㆣ g
(不标) [ʔ]
送气 p' [pʰ]
ㄆ ph
t' [tʰ]
ㄊ th
k' [kʰ]
ㄎ kh
塞擦音 不送气 ts [ʦ]
ㄗ ts
dz [ʣ]
ㆡ j
chy [ʨ]
ㄐ chi
jy [ʥ]
ㆢ ji
送气 ts' [ʦʰ]
ㄘ tsh
ch'y [ʨʰ]
ㄑ tshi
擦音 s [s]
ㄙ s
shy [ɕ]
ㄒ si
h [h]
ㄏ h
边音 l [l]
ㄌ l

韵母

范例
eo [ə]
ㄜ o
元音及韵化辅音
前元音 央元音 后元音 韵化辅音
零声母 鼻化 零声母 零声母 鼻化
高元音 i [i]
ㄧ i
inn [ĩ]
ㆪ inn
u [u]
ㄨ u
unn [ũ]
ㆫ unn
m [m̩]
ㆬ m
ng [ŋ̍]
ㆭ ng
中元音 e [e]
ㆤ e
enn [ẽ]
ㆥ enn
eo [ə]
ㄜ o
o [ɔ]
oo
onn [ɔ̃]
ㆧ onn
低元音 a [a]
ㄚ a
ann [ã]
ㆩ ann
韵母列表
韵腹 阴声韵 阳声韵 入声韵
零声母 鼻化 [m] [n] [ŋ] [p̚] [t̚] [k̚] [ʔ]
[a] a ann am an ang ap at ak ah annh
[aɪ] ai ainn aih ainnh
[aʊ] aw auh
[e] e enn eh ennh
[i] i
yi
inn
yinn
im
yim
in
yin
ing
ying
ip
yip
it
yit
ik
yik
ih
yih
innh
yinnh
[ɪa] ya yann yam yan yang yap yat yak yah yannh
[ɪaʊ] yaw yaunn yauh
[ɪə] yeo yeoh
[ɪɔ] yong yok
[iu] iw
yiw
iunn
yiunn
iuh
yiuh
iunnh
yiunnh
韵腹 阴声韵 阳声韵 入声韵
零声母 鼻化 [m] [n] [ŋ] [p̚] [t̚] [k̚] [ʔ]
[ə] eo eoh
[ɔ] o onn om ong op ok oh onnh
[u] u
wu
un
wun
ut
wut
uh
wuh
[ua] wa wann wan wat wah
[uai] wai wainn
[ue] we weh
[ui] wi
[m̩] m mh
[ŋ̍] ng ngh

客语

音系以梅县话为准。

声母

范例
ts' [ʦʰ]
ㄘ c
双唇音 唇齿音 齿龈音 龈颚音 硬颚音 软颚音 声门音
清音 浊音 清音 浊音 清音 浊音 清音 浊音 清音 浊音 清音
鼻音 m [m]
ㄇ m
n [n]
ㄋ n
gn [ɲ]
ㄬ ngi
ng [ŋ]
ㄫ ng
塞音 不送气 p [p]
ㄅ b
t [t]
ㄉ d
k [k]
ㄍ g
(不标) [ʔ]
送气 p' [pʰ]
ㄆ p
t' [tʰ]
ㄊ t
k' [kʰ]
ㄎ k
塞擦音 不送气 ts [ʦ]
ㄗ z
chy [ʨ]
ㄐ j
送气 ts' [ʦʰ]
ㄘ c
ch'y [ʨʰ]
ㄑ q
擦音 f [f]
ㄈ f
v [v]
ㄪ v
s [s]
ㄙ s
shy [ɕ]
ㄒ x
h [h]
ㄏ h
边音 l [l]
ㄌ l

韵母

范例
eu [ɿ]
ㆨ i
基本元音
前元音 央元音 后元音 韵化辅音
高元音 i [i]
ㄧ i
eu [ɨ]
ㆨ i
u [u]
ㄨ u
m [m̩]
ㆬ m
ng [ŋ̍]
ㆭ ng
中元音 e [e]
ㄝ ê
ɔ [ɔ]
ㄛ o
低元音 a [a]
ㄚ a
韵母列表
韵腹 阴声韵 阳声韵 入声韵
零声母 [i] [u] [m] [n] [ŋ] [p̚] [t̚] [k̚]
[a] a ai aw am an ang ap at ak
[ɛ] ae aew aem aen aep aet
[ə] eom eon eop eot
[ɿ] eu
[i] i
yi
im
yim
in
yin
ip
yip
it
yit
[ɪa] ya yai yaw yam yan yang yap yat yak
[ɪɛ] yae yaen yaet
[ɪɔ] yo yon yong yok
韵腹 阴声韵 阳声韵 入声韵
零声母 [i] [u] [m] [n] [ŋ] [p̚] [t̚] [k̚]
[ɪu] iw
yiw
iui
yiui
iun
yiun
iung
yiung
iut
yiut
iuk
yiuk
[ɔ] o oi on ong ot ok
[u] u
wu
un
wun
ut
wut
[ua] wa wai wan wang wat wak
[uɛ] wae waen waet
[uɔ] wo won wong wok
[m̩] m
[ŋ̍] ng

粤语

音系以广州话为准。

声母

范例
ts' [ʦʰ]
ㄘ c
双唇音 唇齿音 齿龈音 软颚音 声门音
清音 浊音 清音 清音 浊音 清音 浊音 清音
鼻音 m [m]
ㄇ m
n [n]
ㄋ n
ng [ŋ]
ㄫ ng
塞音 不送气 p [p]
ㄅ b
t [t]
ㄉ d
k [k]
ㄍ g
(不标) [ʔ]
送气 p' [pʰ]
ㄆ p
t' [tʰ]
ㄊ t
k' [kʰ]
ㄎ k
塞擦音 不送气 ts [ʦ]
ㄗ z
送气 ts' [ʦʰ]
ㄘ c
擦音 f [f]
ㄈ f
s [s]
ㄙ s
h [h]
ㄏ h
边音 l [l]
ㄌ l

韵母

韵母列表
韵腹 阴声韵 阳声韵 入声韵
零声母 [i] [u] [y] [m] [n] [ŋ] [p̚] [t̚] [k̚]
[aː] aa aai aaw aam aan aang aap aat aak
[ɐ] ai aw am an ang ap at ak
[ɛː] ae aew aem aeng aep aek
[e] ei
[ɵ] eoy eon eot
[i] i
yi
iw
yiw
im
yim
in
yin
ing
ying
ip
yip
it
yit
ik
yik
[ɔ] o oi ow on ong ot ok
[œ] oe oeng oek
[uː]/[ʊ] u
wu
wi un
wun
ung ut
wut
uk
[yː] yu yun yut
[m̩] m
[ŋ̍] ng

吴语

音系以上海话为准。

声母

范例
ts' [ʦʰ]
ㄘ tsh
双唇音 唇齿音 齿龈音 龈颚音 硬颚音 软颚音 声门音
清音 浊音 清音 浊音 清音 浊音 清音 浊音 浊音 清音 浊音 清音 浊音
鼻音 m [m]
ㄇ m
n [n]
ㄋ n
gny [ȵ]
  ny
ng [ŋ]
ㄫ ng
塞音 不送气 p [p]
ㄅ p
b [b]
ㆠ b
t [t]
ㄉ t
d [d]
d
k [k]
ㄍ k
g [g]
ㆣ g
(不标) [ʔ]
送气 p' [pʰ]
ㄆ ph
t' [tʰ]
ㄊ th
k' [kʰ]
ㄎ kh
塞擦音 不送气 ts [ʦ]
ㄗ ts
dz [ʣ]
ㆡ j
chy [ʨ]
ㄐ c
jy [ʥ]
ㆢ ji
送气 ts' [ʦʰ]
ㄘ tsh
ch'y [ʨʰ]
ㄑ ch
擦音 f [f]
ㄈ f
v [v]
ㄪ v
s [s]
ㄙ s
z [z]
  z
shy [ɕ]
ㄒ sh
jhy [ʑ]
  zh
h [h]
ㄏ h
gh [ɦ]
gh
边音 l [l]
ㄌ l
'gny [ʔȵ]
  'ny
'l [ʔl]
ㆷㄌ 'l
'm [ʔm]
ㆷㄇ 'm
'n [ʔn]
ㆷㄋ 'n
'ng [ʔŋ]
ㆷㄫ 'ng
'l [ʔl]
ㆷㄌ 'l

韵母

韵母列表
国际音标 X拼音
[ᴀ] a
[ã] ann
[ᴇ] e
[ɪᴇ] ye
[uᴇ] we
[iŋ] ing
ying
[əŋ] eong
[ø] oe
[uø] woe
[ɿ] eu
[i] i
[ɪᴀ] ya
[o] oo
[u] u
[y] yu
[uᴀ] wa
国际音标 X拼音 [oŋ] oong
[ɪã] yann
[uã] wann
[ɑ̃] aonn
[ɪɑ̃] yaonn
[uɑ̃] waonn
[uəŋ] weong
[ɪø] yoe
[yŋ] yung
[ioŋ] yoong